Dù Việt Nam có mức tăng trưởng thuộc loại tốt nhất khu vực châu Á nhưng khả năng tụt hậu là rất lớn, theo Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB).

Tăng trưởng cao

Tăng trưởng kinh tế của Việt Nam được dự báo sẽ đạt tới 6,5% năm 2017 và 6,7% năm 2018, theo báo báo do ADB công bố sáng ngày 10/4 tại Hà Nội.

“Với mức tăng trưởng dự báo 6,5% trong 2017, Việt Nam là một trong những quốc gia ở châu Á tăng trưởng tốt. Triển vọng kinh tế là sáng sủa”, Giám đốc quốc gia ADB tại Việt Nam Eric Sidgwick nói tại lễ công bố báo cáo Triển vọng phát triển châu Á (ADO 2017) của ngân hàng này.

Các động lực tăng trưởng chính, theo ADB, bao gồm vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI). ADB dự báo vốn FDI giải ngân sẽ vào khoảng 15 tỉ đô la Mỹ, vốn cam kết tiếp tục tăng cao bất chấp TPP không thành hiện thực.

Bên cạnh đó, Việt Nam đã trở thành trung tâm sản xuất, chế tạo của khu vực, và hoạt động xuất khẩu của Việt Nam đã “vượt trội” so với nhiều nước ASEAN với tăng trưởng lên tới 8,3% mỗi năm trong mấy năm gần đây. Tỷ trọng hàng xuất khẩu của Việt Nam trong các nước ASEAN tăng từ 7% năm 2009 lên 14% năm 2015. Đặc biệt, tỷ trọng các mặt hàng công nghệ cao tăng vọt từ 2% lên 12% trong tổng số hàng xuất khẩu của ASEAN.

Một yếu tố nữa, theo ông Sidgwick, tầng lớp trung lưu đang tăng lên nhanh chóng cũng giúp thúc đẩy kinh tế phát triển. Dự kiến, nhóm có mức thu nhập trung bình hơn 8.500 đô la Mỹ/năm sẽ tăng gấp đôi từ năm 2014 đến 2030 lên đến 33 triệu người. Kết quả là doanh số bán buôn và bán lẻ tăng trung bình tới gần 9% trong vòng năm năm qua.

Ông nói: “Đây là động lực tăng trưởng mới cho Việt Nam”.

Được hỏi, liệu ADB có lạc quan quá không về triển vọng kinh kinh tế Việt Nam, ông Sidgwick nói: “Chúng tôi có lạc quan quá không? Tôi không nghĩ vậy”.

Ông cho biết, Việt Nam vẫn đang đối diện nhiều thách thức như nợ công, bội chi, cải cách doanh nghiêp nhà nước, nông nghiệp tăng trưởng chậm.

“Để đạt được tăng trưởng như vậy, chúng tôi gợi ý nhiều chính sách kèm theo. Ví dụ, cần giảm bội chi, cần chính sách tốt để phát triển thị trường tài chính trong nước”, ông nói.

ADB họp báo công bố báo cáo ADO 2017 tại Hà Nội. Ảnh: NM.

Nguy cơ tụt hậu

Tuy nhiên, chuyên gia kinh tế trưởng của ADB tại Hà Nội, ông Aaron Batten cho rằng tăng trưởng của Việt Nam vẫn “dưới mức cần thiết” để trở thành nước có thu nhập trung bình cao vào năm 2030.

“Việt Nam vẫn đối mặt với nguy cơ tụt hậu khi tăng trưởng GDP vẫn dưới mức 7%/năm”, ông Batten nói. Ông nhận xét thêm, nếu tăng trưởng thêm hai điểm phần trăm, Việt Nam có thể đạt thu nhập trung bình cao vào năm 2026.

ADB nhận xét, tăng trưởng nông nghiệp vẫn chỉ quanh mức 2,4%/năm từ năm 2011 đến nay, là xu hướng rất xấu.

"Nếu tăng trưởng nông nghiệp đạt 5%/năm thì tăng trưởng kinh tế Việt Nam có thể đạt 7%/năm”, ông nói thêm.

Bên cạnh đó, năng suất lao động của Việt Nam cũng thấp hơn nhiều so với các quốc gia khác trong ASEAN, bằng 1/3 so với Indonesia, và ½ so với Philippines hay Thái Lan.

Trong khi đó, ông Sidgwick giải thích: “Tăng trưởng khu vực nông nghiệp không những giúp thúc đẩy tăng trưởng, mà còn mang lại lơi ích nhiều hơn cho nông dân. Tốc độ hưởng lợi của họ không cao như lẽ ra họ phải được hưởng”.

Ông Sidgwick nói thêm, từ giữa thập kỷ 1990 tới giữa những năm 2000 tăng trưởng kinh tế của Việt Nam là rất tốt, thu nhập bình quân đầu người tăng nhanh, Việt Nam đạt nhiều kết quả tốt trong thời gian dài. Việt Nam đã phát triển tốt hơn trong giai đoạn đó.

“Các báo cáo của ADB đã nêu hàng loạt yếu tố cần phải làm gì. Bây giờ thì ai cũng hiểu (những khó khăn cho tăng trưởng). Nhưng Chính phủ cũng gặp khó khăn khi chưa biết phải làm như thế nào. Đó là khó khăn cho Việt Nam”, ông nói.

Tư Hoàng

Tổng hợp

Vietnam Report