Tái cấu trúc là một thuật ngữ quen thuộc trong hoạt động kinh doanh, được hiểu rằng khi và chỉ khi doanh nghiệp đã trải qua các hoạt động kinh doanh, nhận ra cần phải đánh giá hiệu quả, cần thay đổi theo hướng tích cực thì mới tiến hành tái cấu trúc.

Vậy tái cấu trúc có liên quan và cần thiết đối với startup? Theo người viết là rất cần thiết! 

Chúng ta biết doanh nghiệp Việt Nam đa phần xuất phát từ hình thức kinh doanh nhỏ lẻ, gia đình, cách thức kinh doanh theo kiểu tự phát, tự học hoặc theo thói quen của người đi trước… Đến khi doanh nghiệp phát triển với quy mô lớn hơn thì chủ doanh nghiệp bắt đầu tìm tòi, học hỏi và tìm cách nâng cấp theo hướng chuyên nghiệp hiện đại. Việc tái cấu trúc bắt đầu từ những mong đợi đó. 

Thế nhưng, trên thực tế, trong “cuộc cách mạng tái cấu” thời gian qua, rất nhiều doanh nghiệp đã “tiền mất tật mang”, nghĩa là sau khi tiến hành tái cấu trúc, kết quả không những không được như mong đợi, mà còn mất đi những gì còn lại, dù rằng phương pháp, tư duy, định hướng chiến lược và các mục tiêu hướng đến được các nhà tư vấn chuyên nghiệp hỗ trợ chi tiết và chuyên nghiệp. Vậy nguyên nhân từ đâu? Do năng lực của chuyên gia tư vấn? Hay từ doanh nghiệp?

Trải qua hơn 30 năm là CEO của các doanh nghiệp đủ quy mô và các tập đoàn, từng là diễn giả tại các diễn đàn doanh nhân và tư vấn thương hiệu tại Việt Nam, người viết nhận ra, nguyên nhân lớn nhất dẫn đến kết quả đó là do bản lĩnh, thái độ, sự kiên nhẫn và niềm tin trong doanh nghiệp.

Bản chất hành vi ứng xử, đạo đức và văn hóa của doanh nghiệp Việt Nam là đặt giá trị tình cảm lên trên hết. Các mối quan hệ trong gia đình, họ hàng, bạn bè ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động của doanh nghiệp. Tất cả các ông chủ doanh nghiệp đều khẳng định doanh nghiệp công bằng, mọi người đều bình đẳng, nhưng thực tế nhiều khi rất khác. Đây chính là một trong những yếu tố khó khăn hàng đầu cho các nhà tư vấn cũng như cho các CEO làm thuê. 

Việc doanh nghiệp không thoát ra được văn hóa truyền thống gia đình ảnh hưởng trực tiếp đến việc tái cấu trúc doanh nghiệp. Tại sao? Vì, mỗi doanh nghiệp chỉ có một ông chủ, những người còn lại - dù là người một nhà, họ hàng, bạn bè thân hữu… - đều không phải ông chủ. Vì họ không phải ông chủ, nên sẽ có sự “lệch pha” so với ông chủ về tư duy, niềm tin, thái độ, tầm nhìn và mong đợi.

Chưa kể, trong số những người thân, bạn bè đó còn có những trường hợp năng lực hạn chế, tư duy kém, ỷ lại, không hợp tác… Ông chủ doanh nghiệp biết việc này không? Có! Vậy ông có đủ bản lĩnh để làm cuộc cách mạng “thay da đổi thịt” không? Có dám sa thải hay kỷ luật mạnh tay không? Có đủ kiên nhẫn và kỹ năng để chuyển hóa các thái độ đó không?

Mỗi doanh nghiệp đều có văn hóa của riêng mình. Văn hóa doanh nghiệp thể hiện tầm nhìn, mục tiêu của chủ doanh nghiệp, và là giá trị thương hiệu của doanh nghiệp đó. Vì vậy, không ai khác ngoài ông chủ phải là người định hình văn hóa doanh nghiệp, phải cho mọi người thấy ánh sáng kỳ vọng ở phía trước trong tương lai bền vững thì mới chạm đến con tim và làm thay đổi thái độ làm việc của các cộng sự được.

Chưa kể, trong số những người thân, bạn bè đó còn có những trường hợp năng lực hạn chế, tư duy kém, ỷ lại, không hợp tác… Ông chủ doanh nghiệp biết việc này không? Có! Vậy ông có đủ bản lĩnh để làm cuộc cách mạng “thay da đổi thịt” không? Có dám sa thải hay kỷ luật mạnh tay không? Có đủ kiên nhẫn và kỹ năng để chuyển hóa các thái độ đó không?

Mỗi doanh nghiệp đều có văn hóa của riêng mình. Văn hóa doanh nghiệp thể hiện tầm nhìn, mục tiêu của chủ doanh nghiệp, và là giá trị thương hiệu của doanh nghiệp đó. Vì vậy, không ai khác ngoài ông chủ phải là người định hình văn hóa doanh nghiệp, phải cho mọi người thấy ánh sáng kỳ vọng ở phía trước trong tương lai bền vững thì mới chạm đến con tim và làm thay đổi thái độ làm việc của các cộng sự được.

Phương Anh

Tổng hợp

Vietnam Report